Archief | Europa RSS feed for this section

Niemand komt thuis (of het verlangen om er niet te zijn)

11 feb

IMG_6838

Lieve I,

Ik weet niet meer waar ik was toen ik hoorde dat Joost Zwagerman een einde aan zijn leven had gemaakt. Ik zal het via facebook hebben meegekregen, ergens in Burkina Faso of Mali, op een moment dat ik heel even op mijn telefoon keek, terwijl ik eigenlijk iets anders aan het doen was of ergens op wachtte. Hoewel ik hem ooit heb gesproken, en later nog wel eens contact met hem heb gehad over een of ander project, was het niet een bericht dat mijn wereld deed stilstaan. Het was een verlies voor de literatuur, voor intellectueel Nederland, zeker, maar geen persóónlijk verlies. Toch ging het nieuws ook niet zomaar aan mij voorbij. Het bericht van zijn overlijden, en de manier waarop, was méér dan gewoon een van de vele meldingen in de oneindige stroom op mijn tijdlijn. Het was betekenisvol. In de dagen daarna las ik een aantal stukken die her en der verschenen van mensen die Zwagerman wel persoonlijk gekend hadden. Daarin kwam enkele keren de titel terug van een essay dat opgenomen is in zijn laatste bij leven gepubliceerde boek, De stilte van het licht. Die titel is: ‘Het verlangen om er niet te zijn’ en het staat in de afdeling ‘Verdwijnen. Daaraan bleven mijn gedachten hangen. Het verlangen om er niet te zijn – ik voelde onmiddellijk verwantschap met dat thema.

Lees verder

Naar huis

30 dec

20150930_163420

Lieve I,

Het is best een eind rijden van de grens Mali-Senegal terug naar Nederland. Iemand die die reis zou kwalificeren als een avontuur op zich zou ik niks kwalijk nemen. Toch was het ergste voorbij. Dacht ik. Ik was ontsnapt aan de coup in Burkina Faso en veilig vertrokken uit Bamako – al moest ik daarvoor wel nog eerst een agent omkopen die een onschuldige omkeer-manoeuvre wenste uit te leggen als ‘gevaarlijk rijden’ en dreigde mij voor de rechter te slepen. Vanaf nu was het een kwestie van mooie routes uitzoeken en Afrika de laatste indrukken in mijn geheugen laten stempelen. In Senegal zou ik bij de meest westelijke punt van het continent de Atlantische Oceaan weer terug zien en ik verheugde me al op Marokko, met haar goede wegen, haar geurende keuken en haar gastvrije mensen. Dat daartussen nog een hele hoop zand lag in de vorm van Mauritanië baarde mij om de een of andere reden weinig zorgen. De wetenschap dat dat land op de kaart met officiële reisadviezen net als Mali geheel oranje gekleurd was, wist ik succesvol naar een heel klein hoekje in mijn achterhoofd te verdrijven. De grens tussen Mauritanië en Marokko was zelfs rood gekleurd, als in ‘no-go area’. Maar ik ging mij in het zicht van de haven toch niet laten tegenhouden door een rood lijntje op een kaart?

Lees verder

Much ado about nothing

11 dec

Lieve I.,

Ik heb mijn Taft Gelwax Ultra (structure: 2) teruggevonden! Ik kwam het potje toevallig tegen in een kist, toen ik op zoek was naar iets anders. Nu zie ik er dus weer uit als een smooth motherfucker.

Maar dat terzijde.

Achter mij sluit het hek dat de terugweg naar Turkije onmogelijk maakt. Vóór mij staat een Mercedesbus met Duits kenteken. Daarvoor ook een hek. Dicht. De dienstdoende is lunchen en lunch is heilig, zo blijkt. Gevangen in niemandsland.

Bruno en Lina (alvast met hoofddoek) zijn al vier maanden onderweg. Ze volgen een soort hippietrail en gaan naar India. Hun bus is groot en luxe, maar traag. De pas voor de grens bij Dogubayazit was een beproeving. Ook voor mij, maar ik was net iets later en er hing mist boven de zwartgroene gestolde lava zodat de volgende bocht steeds maar net zichtbaar was. Het was er fascinerend droevig, stil en verlaten, zoals dat hoort op dat soort plekken.

Ik kwam uit Van, ook al zo’n treurige plek, tenminste in de herfst, wanneer de toeristen verdwenen zijn en het opgeruimde humeur van de reiziger met de regen wegspoelt in het meer. De camping aan het water waar ik me op verheugd had was er niet en de boot naar het schilderachtige eiland vertrok vanaf een plek vijftig kilometer terug. Het uitzicht vanaf de burcht waar ik zo ongeveer tegenaan reed was voornamelijk grijs. Voor dit soort gevallen heb ik series bij me. Ik sloot mij op in een warme hotelkamer en opende mijn laptop voor seizoen één, aflevering één van Breaking Bad.

IMG_5945

Lees verder

Ilgaz Dagi

6 nov

IMG_5800

Lieve I.,

Als ik aankom bij Ilgaz Dagi lijkt het wel middernacht. Zo donker was het zelfs in Bayern niet. Maar het is bepaald geen middernacht, het is ongeveer vijf uur. Ik was gestopt bij een tankstation in de buurt van Ilgaz om iets te zoeken waar ik kon slapen. Mijn Garmin opperde het Ilgaz Mountain Resort, op ongeveer 20 kilometer. Dat leek mij wel wat, al klonk het als een vijfsterren yuppiehotel. Maar voor hetzelfde geld is het een onderkomen bouwval van twintig jaar geleden, je weet het hier maar nooit.

Het meisje achter de balie haalt de schouders op. Geen Engels. Er spreekt hier zelden iemand Engels, en toch is er altijd iemand die het wel een beetje kan. Er wordt gebeld.

Het mannetje in de korte broek dat komt aanrennen, druk druk druk, zegt: ‘Honderdvijfendertig lira.’

‘Ik wil ook wel hierbuiten parkeren en in de auto slapen. Ik hoef alleen de wc en de douche te gebruiken. Dan geef ik je vijftig,’ zeg ik.

Hij lachen. Op een kaartje schrijft hij een ander adres. Honderdvijftig meter verder, zestig lira. ‘Mijn collega brengt je erheen.’

Ik achter een Renault Kangoo aan die keihard wegscheurt, verder en verder de berg op. Honderdvijftig meter is hier een behoorlijke afstand. Bij ons zou dat een kilometer heten.

Lees verder

Licht in de duisternis

28 okt

Lieve I.,

Zondagavond was er even paniek. En ergernis, en woede. Het blijkt in Bayern na zonsondergang pikdonker te zijn. Ze hebben vast overal licht, maar het was nergens aan. In ieder geval niet op de camping waar ik aankwam en ook niet op de weg er naartoe. Er was een bar, waar ook de receptie zou moeten zijn. Die was open van woensdag tot en met zaterdag. Alleen in het toiletgebouw brandde licht. Maar dat was het niet.

Toen ik bij gebrek aan welkom dan maar onuitgenodigd mijn auto op het terrein ging zetten om mijn tent uit te vouwen, begon er een lampje te branden op mijn dashboard. Daar wel. T-belt, stond eronder. T-belt, dat is de distributieriem, en die is essentieel. Dat weet ik, want ik heb een autosleutelcursus gedaan.

‘Geen paniek,’ dacht ik nog bij mezelf, ‘kijk nou eerst eens even in het instructieboekje.’

‘Zoek zo snel mogelijk de dichtstbijzijnde Toyotadealer op,’ staat daar.

Paniek.

Maar het was zondagavond, het was donker, er was niemand te bekennen. Er restte mij niets dan een onrustige nacht.

Lees verder

Niemand neemt afscheid

27 okt

Je zet je auto neer op de parkeerplaats die je kent van lang geleden. Van het vorige afscheid. Met de envelop in je hand loop je naar de gele buitendeur waar je zo vaak door naar binnen ging. Je kijkt door de ruit om te zien of je naamplaatje er nog hangt, bij de volgende deur, die toegang geeft tot het appartement dat ooit van jou was. Huilend ging je er weg.

Je kunt niet zien of het plaatje er nog is. Misschien heeft ze het weggehaald, al vind je dat niks voor haar. Weghalen zou betekenen dat het voor haar van belang was, dat het symbool stond voor iets dat nu voorbij is. Maar dat soort symboliek lijkt haar vreemd. Ze heeft het waarschijnlijk laten hangen, zonder er ooit acht op te slaan. Als je ernaar zou vragen zou ze haar schouders ophalen, zeggen dat het niet in de weg hangt.

Terwijl je daar zo door de ruit staat te gluren, tikt iemand je op de schouder.

‘Sorry.’

Je doet een stap achteruit, een bewoner glipt langs je heen, opent het slot en gaat naar binnen. Even heb je de neiging om de dichtvallende deur tegen te houden en hem achterna te gaan, maar voordat je hebt besloten knalt de deur voor je neus weer dicht.

Lees verder